Zoë
Maanden, of jaren lang, heb ik het gevoel gehad dat er iets ‘mis’ was. Dat mijn klachten niet alleen tussen de oortjes zaten. Toen de stukjes op zijn plek vielen, ging er een wereld voor me open.
Indirect begint mijn PMDD reis in 2020. Ik was 25 jaar, studeerde af van een HBO opleiding in de zorgsector en ging vol goede moed aan de slag. Op dit moment had ik geen klachten die gerelateerd waren aan mijn cyclus. Ja, soms een dagje wat krampen maar dat was gemakkelijk op te lossen met één pijnstiller. Mijn cyclus was ook zo stabiel dat ik de klok erop gelijk kon zetten. Ideaal.
2020 is, zachtjes uitgedrukt, een heel uitdagend jaar geweest. Natuurlijk was daar het feit dat ik als beginnend zorgprofessional begon met werken midden in de corona periode. Die was op dat moment op z’n heftigst, met de ene lockdown na de ander en maatregelen die nog net niet met de dag veranderden. Dit had natuurlijk heel veel effect op mijn werk. Het was alle hands aan dek en ik liep dagelijks in een apenpak over de IC. Ik heb de meest bizarre dingen gezien, gedaan en meegemaakt door corona. Dingen die je niemand gunt om door te maken. Tot op de dag van vandaag heb ik nog steeds momenten dat ik het hier moeilijk mee heb.
Uiteindelijk is het 2022 en kwam ik, na een aantal verschillende werkgevers en tijdelijke waarnemingen, uit bij een hele fijne werkgever. Een heel fijn team en een contract met uitzicht op een vaste aanstelling. In het begin had ik het naar mijn zin. Alleen dit werd door de bezuinigingen en problemen in het Nederlandse zorgstelsel steeds minder. Ik moest, gezien mijn dubbelrol als casemanager, steeds vaker ‘nee’ verkopen aan mijn cliënten. Hun zorgverzekering vond het niet noodzakelijk om hulp te bieden omdat zij vonden dat het nog niet ernstig genoeg met hen gesteld was. Terwijl mijn cliënten huilend en vol wanhoop tegenover mij zaten. Dit was mijn startpunt voor een neerwaartse spiraal. Echter was ik die toen nog hard aan het wegstoppen.
In april en mei 2022 heb ik in mijn omgeving drie overlijden gehad in minder dan drie weken tijd. Dit was mijn breekpunt waarbij ik anderhalve week thuis heb gezeten. Terugkijkend hierop moet ik er alleen maar om lachen; anderhalve week? Had me in hemelsnaam op non-actief gezet met een burnout of naar een bedrijfsarts gestuurd… Maarja, achteraf is het altijd makkelijker praten. In die anderhalve week heb ik voor mezelf de keuze gemaakt te stoppen met mijn werk in de zorg. Die keuze was niet zo gemakkelijk gemaakt als dat ik het hier schets. Natuurlijk heb je rekening te houden met vaste lasten en mijn baan in de zorg verdiende wel erg goed. Echter ging ik er mentaal aan onderdoor, dus voor mij was de keuze vrij snel gemaakt, ookal werd deze keuze niet altijd begrepen door dierbaren om mij heen.
In de afgelopen twee jaar heb ik altijd nog een tweede baan gehad. Dit is een bijbaantje waar ik tijdens mijn opleiding mee ben begonnen om wat bij te verdienen. Ik was echter verbaast hoe leuk ik het werk op zich vond. Tel daar mijn ontiegelijk toffe collega’s bij op en je hebt een enorme energie-gever. En om een energie-gever te hebben als werk, is een enorm cadeau. Ik zei mijn baan in de zorg op en heb mij daarna volledig gericht op mijn ‘studenten-bijbaantje’ die zich heeft ontwikkeld in een echt baan met serieuze uren. Ik kwam weer tot rust en merkte toen pas hoe erg het eigenlijk met me gesteld was. Ik kreeg paniekaanvallen, ontwikkelde een angststoornis en kon niet stilstaan bij mijn gevoelens waardoor ik alleen maar doorging en mezelf voorbij liep. Een vriendin dwong me om contact te zoeken met de huisarts en die heeft mij doorverwezen naar een psycholoog. Hier kon ik gelukkig snel terecht. Vrij snel kreeg ik de diagnose ptss door alles wat ik in de zorg heb gezien en gedaan. Een jaar lang heb ik bij de psycholoog gelopen en heb ik door middel van verschillende behandelmethodes mijn paniek en angstgevoelens onder ogen kunnen komen. De ptss is door middel van emdr behandeld en de triggers die mijn leven overhoop gooide, zijn nu minder extreem. Ik ging eindelijk de goede kant weer op!
Toch bleef het niet-pluis gevoel…
Inmiddels zijn we in 2023 aangekomen. Ik merkte dat de paniekaanvallen zo goed als weg waren en dat mijn angststoornis nog maar minimaal naar voren kwam. Toch bleef er een gevoel knagen dat er iets niet goed was. Ik had regelmatig een periode waarbij ik mezelf echt heel rot voelde. Waarbij mijn eigen hoofd mijn ergste vijand werd en een intern stemmetje probeerde mij continu wijs te maken dat ik er niet toe doe, dat ik iedereen tot last ben en dat iedereen me haat of irritant vind. Ik was niet zozeer suïcidaal, maar ik had weldegelijk periodes waarbij ik bang werd van mijn eigen acties of gedachtes. Zo maakte het me op een gegeven moment niet meer uit als ik -toevallig- aangereden zou worden door een auto. Ik heb momenten gehad waarbij ik niet voor mezelf zorgde en mezelf dingen aandeed in de vorm van; mezelf geen slaap gunnen omdat je dan nachtmerries zou krijgen, of mezelf in een T-shirtje blootstellen aan enorme kou omdat je de pijn van de kou verdient of expres houdingen aannemen zodat je rugklachten opspelen.
Ik merkte ook op de momenten dat ik dit deed, dat de pijn me uit mijn hoofd trok. Dat was dan weer een prettige bijkomstigheid, dus werd de pijn is positiefs. Echter wist ik ergens diep van binnen dat deze manier van coping niet gezond was en op lange termijn niet goed zou gaan. Op die momenten had ik er alleen écht geen controle over. Ik omschrijf het maar alsof je wordt overgenomen door iets, groter dan jezelf. Je bent passagier en hebt geen enkele controle over het stuur. Je wordt gereden en hebt er maar mee te dealen. Je kan wel ‘nee’ zeggen, maar hetgeen binnenin je schreeuwt harder ‘ja’. Ook heb je geen controle over hoe je reageert. Ik kan van het een op het andere moment woedend worden en mijn beste vrienden pijn doen, zonder dat ik er op dat moment bij stil sta of het überhaupt door heb.
Het voelt als een oorlog met mezelf. Ik heb drie weken in de maand ruzie met mezelf en heb vervolgens één week waarin het rustig is, ik kan bijkomen en me kan voorbereiden op de volgende strijd. Ik wist op dit moment echter nog niet van mijn pmdd af. Ik had al vaker geprobeerd bij te houden wanneer mijn oorlogen begonnen en het heftigst waren, maar aangezien het niet tijdens mijn daadwerkelijke menstruatie was, dacht ik er verder niet bij na.
Pas toen ik accepteerde dat het niet langer zo kon doorgaan en ik weer contact zocht met een psycholoog, vielen de puzzelstukjes op zijn plaats. De psycholoog gaf mij de opdracht om een logboek bij te houden; hoe voelde ik me op elke dag qua energie, qua het stemmetje in mijn hoofd. Dit logboek was uitgebreider dan de manieren hoe ik zelf mijn klachten had bijgehouden en het begon me op te vallen dat er weldegelijk een patroon in dat. Het was heel duidelijk te zien dat ongeveer 2.5 week voor mijn menstruatie begon, de klachten begonnen en steeds erger werden. Op de dag dat mijn menstruatie doorbrak, verdwenen de klachten als sneeuw voor de zon.
Ik weet nog heel goed dat ik op de bank zat en in google intypte ‘hormonen en stemmingswisselingen’. Bam! Daar stond ie dan; pmdd. Ik las het ene artikel na het andere en heb de hele avond gehuild. Eindelijk was er erkenning en een soort bevestiging dat hetgeen wat ik altijd voelde bestond en niet volledig tussen mijn oren zat. Het is daadwerkelijk iets waar je daadwerkelijk geen controle over hebt.
Niet veel later zat ik bij de huisarts en herkende ze de pmdd direct in mijn klachten. Ze vertelde mij dat door de stressvolle periode tijdens mijn werk in de zorg, mijn lichaam in een overdrive is geraakt. De ultieme fight or flight, maar in mijn geval vooral de fight... Hierdoor is alles op hol geslagen, van een te snelle schildklier tot het vermogen te reageren op normale hormonen. Ik ben januari 2024 begonnen met de anticonceptiepil, in de hoop dat dit een positieve werking gaat hebben op mijn klachten. Ik merk dat mijn lichaam nog moet wennen aan de pil, maar de meeste bijwerkingen zijn nu gelukkig weg. Ik merk dat mijn hoofd meer tot rust is gekomen, maar dat er nog steeds momenten zijn waarbij ik de controle verlies. Gelukkig zijn die momenten nu minder extreem en ook korter.
Ik hoop met mijn verhaal anderen te helpen. Er heerst nog steeds een groot taboe op alles wat ook maar iets verbonden is met cyclussen en menstruatie, want ‘het hoort er allemaal bij’. Dit is echter absoluut niet waar!